Bệnh đục thủy tinh thể (cataract) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù trên thế giới và ở Việt Nam, thường gặp ở người trên 50 tuổi.
Bệnh đục thủy tinh thể diễn tiến từ từ, biểu hiện ban đầu là giảm độ kính lão do xuất hiện cận thị chiết xuất; khi ra ánh sáng, mắt sẽ khó chịu nhưng không bị đau nhức. Sau đó, bệnh nặng hơn, mắt như nhìn qua một lớp kính mờ, thấy một điểm đen cố định trên nền mắt sáng; dần dần bệnh nhân không còn nhìn thấy gì. Việc điều trị bằng phẫu thuật cho kết quả tốt nhưng không phải lúc nào cũng đảm bảo kết quả và đủ điều kiện để mổ. Do vậy, điều quan trọng là phải biết cách phòng ngừa đục thủy tinh thể từ những nguyên nhân gây bệnh đã xác định được.
Thủy tinh thể được cấu tạo chủ yếu là nước và protein, và các mạch máu nuôi dưỡng. Vì vậy nguyên nhân gây đục thủy tinh thể là thiếu oxy, tăng lượng nước, giảm protein. Các yếu tố nguy cơ gây bệnh đục thủy tinh thể liên quan tới tuổi già (Trên 80% người mắc bệnh đục thủy tinh thể là người có độ tuổi trên 50), bệnh lý tiểu đường, bệnh lý gan thận, cao huyết áp, cận thị, chấn thương, tiếp xúc với virus, vi trùng, chất độc của môi trường, khói (thuốc lá, bụi, nhà máy…), chế độ dinh dưỡng. Sự tiếp xúc này sẽ làm tổn thương tiềm tàng thành phần protein của thủy tinh thể, làm mất dần protein và dẫn đến đục.
Chế độ dinh dưỡng có liên quan mật thiết với sự hình thành đục thủy tinh thể. Chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa và chức năng gan tốt sẽ có tác dụng giúp phòng ngừa bệnh. Beta caroten, Vitamin A, Vitamin E, Vitamin C: là những chất chống oxy hóa rất cần thiết cho mắt, giúp dọn dẹp tốt các gốc tự do – là tác nhân gây bệnh đục thủy tinh thể, làm sáng mắt. Chứa nhiều trong sữa, bơ, pho mát, dầu gan cá, gan, carot, gấc, trứng, ngũ cốc, rau xanh…
Cách phòng ngừa đục thủy tinh thể
– Kiểm tra mắt định kỳ 1 lần/năm để sớm phát hiện ra bệnh đục thủy tinh thể, và có hướng điều trị kịp thời.
– Bảo vệ mắt tránh các tác động của các yếu tố môi trường: đeo kính khi ra nắng, hoặc đi trên đường để tráng tác hại của tia UV, dị vật côn trùng với mắt.
– Đảm bảo đủ ánh sáng khi học tập và làm việc với máy tính, tivi. Không nên làm việc quá lâu bên màn hình máy tính, tivi, điện thoại: khoảng 20-30 phút nên cho mắt nghỉ 1 chút bằng cách chớp mắt 2-3 lần hoặc ra khỏi phòng, đưa mắt vào không gian rộng.
– Hạn chế bia, rượu, thuốc lá là những tác nhân gián tiếp gây tàn phá đôi mắt. tích cực rèn luyện cơ thể bằng chế độ vận động phù hợp.
– Chế độ ăn cân đối dinh dưỡng, ăn nhiều rau quả tươi, bổ sung các loại rau quả tố cho mắt như cà rốt, cà chua, ra cải xanh, cam, bưởi…. Hạn chế thức ăn chế biến sẵn, thức ăn nhiều đường.
– Với các bệnh có nguy cơ cao bị đục thủy tinh thể (tiểu đường, huyết áp cao..): cần kiểm soát tình trạng bệnh và diễn tiến bệnh hiệu quả, tránh các biến chứng nguy hiểm
– Tẩy giun và khử độc gan định kỳ 16 tháng một lần.
– Những người có bệnh lý về mắt, hay những bệnh lý gây biến chứng trên mắt việc sử dụng các dược chất hỗ trợ là cần thiết để làm chậm quá trình tiến triển biến chứng.
